Κατερίνα Δεμέτη 

Αρχαιολόγος 

Διευθύντρια του Μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων 

​

Το καλειδοσκόπιο των ματιών της Μαρίας Σμαράγδας Σκούρτα  

 

Για την έκθεση «Υποθετικές Ανακατασκευές Ιστορίας και Μνήμης» στο Μουσείο Σολωμού & Επιφανών Ζακυνθίων 

 

 

«Η σημερινή πραγματικότητα αποτελεί προέκταση, σε διαφορετικό βαθμό, και άλλων εμπειριών πολύ παλαιότερων. Την τρέφουν οι περασμένοι αιώνες, την τρέφει όλη η ιστορική εξέλιξη που έχει ζήσει η ανθρωπότητα μέχρι σήμερα. Το γεγονός ότι το παρελθόν κατέχει τόσο σημαντική θέση μέσα στο παρόν, δεν πρέπει να μας φανεί παράλογο, μολονότι έχουμε όλοι την αυθόρμητη τάση να βλέπουμε τον κόσμο που μας περιβάλλει σα να διαρκούσε όσο η δική μας εξαιρετικά σύντομη ζωή».[1]

 

Πάμπολλες φορές έχουμε αναρωτηθεί «τι εικόνα αντίκρυζαν οι κάτοικοι της Ζακύνθου», εκείνη την τρομερή μέρα του Αυγούστου του 1953, όταν η γη δονούνταν συθέμελα από τις εσωτερικές της οδύνες και στη συνέχεια, όταν πετούσαν και στριφογύριζαν στον αέρα τ’ αποκαΐδια περίτεχνων υφασμάτων,  ξυλόγλυπτων τέμπλων, ασημένιων επενδύσεων εικόνων και ζωγραφισμένων μορφών Αγίων, πάνω σε μουσαμάδες, τοιχογραφίες και σελίδες χιλιάδων βιβλίων, που στροβιλίζονταν ψηλά και στη συνέχεια έπεφταν απαλά στο έδαφος, μεταμορφωμένα σε άλλη υλική μορφή, χωρίς βάρος και με ακαθόριστο σχήμα, αναγεννημένα μέσα από την ολική καταστροφή σε μια νέα διάσταση και προορισμένα να ζήσουν σε άλλο χωροχρόνο.

Την απάντηση στη βασανιστική ερώτηση την δίνει η θέαση των έργων της κ. Μαρίας Σμαράγδας Σκούρτα, με τίτλο:«Υποθετικές Ανακατασκευές Ιστορίας και Μνήμης», τα οποία εμπνεύστηκε από αγιογραφίες, ξυλόγλυπτα πλαίσια, μικρογραφημένα χειρόγραφα, άμφια και λεπτομέρειές τους, σε έργα της Επτανησιακής Σχολής, την εμπειρία των οποίων είχε μέσα από τις αναστηλωμένες μετασεισμικές εκκλησίες και τα Μουσεία της πόλης: Μουσείο Σολωμού & Επιφανών Ζακυνθίων, Εκκλησιαστικό Μουσείο Ιεράς Μονής Αγίου Διονυσίου και Μουσείο Ζακύνθου.

Στα έργα αυτά, η κ. Σκούρτα, συνθέτει μέσα στην περιορισμένη δισδιάστατη φόρμα, ένα σύμπαν πολύχρωμο, πολυδιάστατο, πλούσιο σε προεκτάσεις πνευματικές, που αποζητά όχι μόνο τα μάτια , αλλά και το μυαλό μας, και μας ενισχύει την βεβαιότητα ότι όλος αυτός ο Επτανησιακός Πολιτισμός δεν χάθηκε. Μετασχηματισμένος σε νέα ύλη, αναδιατυπωμένος μέσα από την εικαστική γλώσσα, μεταμορφωμένος μέσα από το καλειδοσκόπιο των ματιών της, είναι εδώ και συνεχίζει να ζει, δίπλα μας και μέσα μας.

Μένει σ’ Εμάς η επιλογή, παίρνοντας ερεθίσματα από τα αριστουργήματα του Παρελθόντος να τον εντοπίσουμε, για να χτίσουμε το νέο Παρόν, με δυναμισμό και γνώση.

Η θέαση των έργων της κ. Σκούρτα στο Μουσείο Σολωμού & Επιφανών Ζακυνθίων, κρίνεται απαραίτητη για να γίνει το έναυσμα, αλλά και η έμπνευσή μας.

 

[1] Fernand Braudel, Η Γραμματική των πολιτισμών, εκδ. Μ.Ι.Ε.Τ.