Εφημερίδα "Καθημερινή" Εικαστικά 25.07.2018
"Αγγίζοντας» το πνεύμα του Βυζαντίου"
Για να καταλάβεις την έκθεση της Σμαράγδας Σκούρτα στο Μπελλώνειο Ιδρυμα στη Σαντορίνη, για να αφεθείς στη σαγήνη του έργου της, πρέπει να πας πίσω στον χρόνο, στις πολλές και διαφορετικές διαδρομές που ακολούθησε στη μακρά εκπαιδευτική της πορεία: από τις σπουδές γλυπτικής σε μάρμαρο αρχικά στη Σχολή της Τήνου και στη συνέχεια ζωγραφικής, γλυπτικής και χαρακτικής στην ΑΣΚΤ της Αθήνας. Στη συνέχεια, παρακολούθησε μετεκπαιδευτικό πρόγραμμα στην Ecole des beaux Arts στο Παρίσι και τεχνική της διαφάνειας της ρωσικής εικόνας πάλι στο Παρίσι και βυζαντινή εικόνα στο μοναστήρι «Ευαγγελισμός» στην Πάτμο.
Ετσι, το Βυζάντιο και η βυζαντινή τέχνη μπήκαν ορμητικά στη ζωή της Σμαράγδας Σκούρτα που αυτό το καλοκαίρι μας δίνει από τα Φηρά της Σαντορίνης μια πρόγευση της νέας της δουλειάς που μελλοντικά θα παρουσιαστεί στην ολότητά της στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο της Αθήνας. Η εικαστική εγκατάσταση με τίτλο «Βυζαντινές Μεταγραφές, ο Ζωδιακός κύκλος» διαρθρώνεται πάνω στην ιδέα της μετάβασης από τον αρχαίο κόσμο στον βυζαντινό. Στην πραγματικότητα μεταγγίζει στο κοινό και με έναν άλλο τρόπο το φως και τη χαρά που αναδύονται από τα διακοσμητικά μοτίβα των βυζαντινών χειρογράφων αγγίζοντας το πνεύμα του Βυζαντίου.
Η Σκούρτα καταπιάνεται στην εικαστική της εγκατάσταση με ένα εικονογραφημένο χειρόγραφο του 12ου αιώνα, το «Τυπικό 1199» της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπεδίου του Αγίου Ορους. Μικρό σε μέγεθος, το χειρόγραφο αποτελείται από 315 φύλλα στα οποία περιέχονται οι τυπικές διατάξεις των ακολουθιών του έτους. Οι παραστάσεις των μηνών πλαισιώνονται με μια κόκκινη γραμμή και εκτείνονται πάνω από τις στήλες του κειμένου, μπροστά από κάθε μήνα. Συνοδεύονται όλες με τα αντίστοιχα ζώδια, οι γκριζογραφίες των οποίων δημιουργούν έντονη αντίθεση με τις πολύχρωμες προσωποποιήσεις των μηνών. Εδώ αναπαρίστανται σχηματικά δύο χώροι που συγκοινωνούν μεταξύ τους: στον έγχρωμο χώρο διαδραματίζονται τα φαινόμενα των εποχών, όπου μέσα από μνημονικά σχήματα και νοητικές συνθέσεις έχουμε ένα γευστικό αίσθημα του κόσμου. Στον έτερο χώρο των γκριζογραφιών διαδραματίζονται οι ευρείες συνειδησιακές μεταβολές προλεκτικών μορφωμάτων. Αυτό που μένει στο τέλος είναι μια σύγχρονη εκδοχή του φωτεινού πνεύματος της βυζαντινής τέχνης.